Przemoc w rodzinie

Przemoc w rodzinie zwana także potocznie przemocą domową to jednorazowe lub powtarzające się umyślne działanie na szkodę bliskiego lub zaniechanie działań koniecznych do ochrony zdrowia i życia osób najbliższych. Działania te naruszają prawa i dobra osobiste członka rodziny. Przemoc w rodzinie w szczególności naraża osoby bliskie na niebezpieczeństwo utraty życia ,zdrowia, narusza ich godność osobistą, nietykalność cielesną, wolność , w tym również osobiste normy związane z życiem seksualnym. Powoduje szkody na zdrowiu fizycznym, psychicznym, a także wywołuje cierpienie i krzywdy moralne u osób, które jej doznają. Stwierdzić należy, iż przemoc w rodzinie jest przyczyną dysfunkcji rodziny, prowadzi do wielu tragedii życiowych, w szczególności, gdy ofiarami przemocy są dzieci. Potrzebują one zwykle pomocy psychologicznej, prawnej, materialnej, socjalnej, medycznej, ale także wsparcia.

Dnia 1 sierpnia 2010 roku weszła w życie nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, która nałożyła na samorządy nowe obowiązki,w szczególności:

• opracowanie i realizację programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie,

• prowadzenie poradnictwa i interwencji w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie w szczególności poprzez działania edukacyjne służące wzmocnieniu opiekuńczych i wychowawczych kompetencji rodziców w rodzinach zagrożonych przemocą w rodzinie,

• zapewnienia osobom dotkniętym przemocą w rodzinie miejsc w ośrodkach wsparcia,

• tworzenie zespołów interdyscyplinarnych

Niezmiernie istotna jest współpraca i przepływ informacji pomiędzy różnymi instytucjami i organizacjami zajmującymi się pomaganiem ofiarom przemocy domowej, a co za tym idzie tworzenie koalicji lokalnych- zespołów interdyscyplinarnych, teraz określonych w nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, jako zadanie obowiązkowe dla jednostek samorządowych.

Zadaniem zespołu interdyscyplinarnego jest szerokoprofilowe podejście do problemu przemocy domowej, adekwatne do kompetencji osób wchodzących w jego skład.

Podczas sesji Rady Miejskiej w Żychlinie dnia 30 sierpnia 2011 roku podjęto Uchwałę Nr XIII/58/11 w sprawie trybu i sposobu powoływania i odwoływania członków Zespołu Interdyscyplinarnego oraz szczegółowych warunków jego funkcjonowania.

Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w Gminie Żychlin działa przy Miejsko-Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Żychlinie ul. Barlickiego 15 A.

W skład zespołu wchodzą przedstawiciele następujących instytucji:

• Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Żychlinie
• Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkocholowych w Żychlinie
• Komisariatu Policji w Żychlinie
• Zespołu Kuratorskiej Służby Sądowej
• Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej ,,Almamed"s.c. w Żychlinie
• Szkoły Podstawowej Nr 1 w Żychlinie
• Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Żychlinie
• Szkoły Podstawowej w Grabowie
• Zespołu Szkół Nr 1 w Żychlinie
• Stowarzyszenia Rodzinnego Klubu Abstynenta ,,Przystań Życia "w Żychlinie.

Zadaniem zespołu interdyscyplinarnego jest integrowanie i koordynowanie działań w/w instytucji oraz specjalistów w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w szczególności przez:

- diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie;

- podejmowanie działań w środowisku zagrożonym przemocą w rodzinie mających na celu przeciwdziałanie temu zjawisku;

- inicjowanie interwencji w środowisku dotkniętym przemocą w rodzinie;

- rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym;

- inicjowanie działań w stosunku do osób stosujących przemoc w rodzinie.

Indywidualnymi przypadkami występowania przemocy zajmują się grupy robocze zwoływane przez zespół w celu budowania i realizacji strategii postępowania dla konkretnej rodziny dotkniętej przemocą.

W skład grupy roboczej wchodzą przedstawiciele służb i instytucji posiadający kompetencje do pracy przy rozwiązywaniu specyficznych problemów w konkretnej rodzinie, są to członkowie zespołu interdyscyplinarnego lub pracownicy poszczególnych instytucji np: dzielnicowi, pracownicy socjalni, kuratorzy sądowi.

 

Do zadań grup roboczych należy, w szczególności:

- opracowanie i realizacja planu pomocy w indywidualnych przypadkach;

- monitorowanie sytuacji rodzin, w których dochodzi do przemocy oraz rodzin zagrożonych wystąpieniem przemocy;

- dokumentowanie działań podejmowanych wobec rodzin,w których dochodzi do przemocy oraz efektów tych działań.

Jakie służby są uprawnione do uruchomienia procedury ,,Niebieskie Karty"

Osoby i rodziny, w których występuje problem przemocy mogą zgłosić ten fakt bezpośrednio pracownikowi socjalnemu w Miejsko-Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Żychlinie . Problem występowania przemocy można również zgłosić dzielnicowemu, lekarzowi pierwszego kontaktu, przedstawicielowi oświaty bądź Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

Każda z tych osób jest ustawowo zobowiązana do wszczęcia procedury ,,Niebieskiej Karty".

W jakich sytuacjach uruchamiana jest procedura ,,Niebieskie Karty"

Uruchomienie procedury następuje przez wypełnienie formularza,,Niebieska Karta-A" przez przedstawiciela jednej z wyżej wymienionych służb, podczas rozmowy z osobą doznającą przemocy. Jest to dokument z danymi osób uwikłanych w przemoc w rodzinie opisujący sytuację przemocy. Bezpośrednio po wypełnieniu formularza ,,Niebieska Karta-A" osobie doznającej przemocy przekazuje się formularz ,,Niebieska Karta-B". Zawiera on informacje o prawnych konsekwencjach stosowania przemocy oraz o miejscach ,gdzie można uzyskać pomoc.

Uruchomienie procedury może nastąpić:

- podczas interwencji Policji w rodzinie,w której jest przemoc lub występuje podejrzenie jej występowania;

- podczas badania lekarskiego osoby dotkniętej przemocą w rodzinie;

- na prośbę osoby doznającej przemocy w rodzinie, kiedy sama zgłosi się do odpowiedniej instytucji w związku ze swoją sytuacją;

- w trakcie kontaktu przedstawiciela służby, upoważnionej do wszczęcia procedury ,z osobą, która doznała przemocy.

Jakie działania przewiduje procedura w przypadku krzywdzenia dzieci :

1. W przypadku podejrzenia stosowania przemocy w rodzinie wobec dziecka czynności podejmowane i realizowane w ramach procedury uruchamia się w obecności rodzica, opiekuna prawnego lub faktycznego. W takiej sytuacji trzeba mieć na uwadze fakt, że osobą stosującą przemoc wobec dziecka może być jeden lub oboje rodziców- wtedy konieczne jest odwołanie się do innych dorosłych osób mogących wspierać dziecko.
2. Osobie działającej na rzecz dziecka przekazuje się kartę B. Osoba ta jest w dalszym postępowaniu partnerem służb w dbaniu o interesy dziecka.

Służby uruchamiające Procedurę ,,Niebieskie Karty", niezależnie od konieczności przekazania sprawy do zespołu interdyscyplinarnego, są zobowiązane do prowadzenia działań zgodnych z kompetencjami danej służby, chroniących bezpieczeństwo osoby wobec której istnieje podejrzenie, że doznaje przemocy w rodzinie.

Mity i stereotypy dotyczące przemocy

● Przemoc w rodzinie to prywatna sprawa i nikt nie powinien się wtrącać-NIEPRAWDA

Przemoc, bicie,wykorzystywanie, gwałt jest przestępstwem ściganym przez prawo, a mieszkanie pod jednym dachem nie stanowi okoliczności zezwalającej na krzywdzenie innych.

● Przemoc występuje tylko w rodzinach z marginesu społecznego-NIEPRAWDA

Przemoc domowa występuje we wszystkich grupach społecznych, niezależnie od poziomu wykształcenia czy sytuacji materialnej.

● Przemoc występuje wtedy, gdy są widoczne ślady na ciele-NIEPRAWDA

Przemoc występuje w różnych formach,są to nie tylko zachowania pozostawiające siniaki czy złamania, ale także poniżanie, grożenie, zastraszanie, zmuszanie do określonych zachowań.

● Jeśli ktoś jest bity , to znaczy, że na to zasłużył-NIEPRAWDA

Nikt nie ma prawa znęcać się, poniżać, maltretować i bić innych, nikt nie zasługuje na takie zachowanie bez względu na to, co powiedział lub zrobił.

● Nikt nie powinien interweniować w sprawach rodzinnych-NIEPRAWDA

Przemoc domowa jest przestępstwem,ściganym przez prawo, nie jest tylko,,sprawą rodzinną". Każdy ,kto się o niej dowie jest zobowiązany poinformować o tym odpowiednie służby, w celu udzielenia wszechstronnej pomocy.

● Ofiary przemocy w rodzinie akceptują przemoc-NIEPRAWDA

Osoby doświadczające przemocy zawsze próbują się bronić, wykorzystują różne strategie obronne, które niekiedy mogą wydać się nieracjonalne, brak skuteczności powoduje nasilenie przemocy.

● Gdyby sytuacja była taka okropna, ofiara odeszłaby od sprawcy-NIEPRAWDA

Przemoc doznawana od osoby bliskiej stanowi dla ofiary źródło prawdziwego cierpienia, często te osoby nie odchodzą od sprawcy z powodów wynikających z zależności od sprawcy, braku mieszkania i środków do życia.

● Przyczyną przemocy w rodzinie jest alkohol-NIEPRAWDA

Stosowaniu przemocy często towarzyszy nadmierne picie alkoholu jednak nie zawsze uzależnienie od alkoholu jest powodem stosowania przemocy. Picie alkoholu ułatwia sprawcy stosowanie przemocy i znęcanie się nad rodziną, jednak zauważa się, że podjęcie leczenia uzależnienia i utrzymywanie abstynencji nie powstrzymuje sprawcy od stosowania przemocy wobec bliskich.

PAMIĘTAJ:

● Masz prawo do szacunku i godnego traktowania

● Masz prawo do własnego zdania

● Masz prawo do nietykalności cielesnej

● Masz prawo popełniać błędy

● Masz prawo szukać pomocy, gdy twoje prawa są łamane

Nie bądź obojętny! O każdym fakcie występowania przemocy informuj właściwe instytucje.